Depressionisme

Het is deze week precies een jaar geleden dat ik mijn verjaardag vierde, samen met vrienden in Duitsland. Niet zozeer om een numeriek jubeljaar, maar gewoon in goed gezelschap. Een week later kreeg corona ons in zijn greep. Wie had toen durven denken dat dit voorlopig het laatste feestje was en dat het nieuwe levensjaar allesbehalve jubelend zou verlopen? Het retrospectief van de pandemie zal deze dagen vele kranten vullen. Wat heeft COVID-19 ons gekost, wat heeft het opgeleverd? Was ons beeld van de machtige mens en de maakbare wereld nou echt zo naïef? De vragen zijn te groot om hier langs de kantlijn te leggen. De antwoorden vragen paginagrote analyses, dus dat laat ik van harte over aan andere krantenschrijvers.

Wel kan ik mijn oor te luister leggen in de kleine wereld om mij heen en de corona-gevolgen in het oog houden. Daarvan maakte ik u op deze pagina soms deelgenoot, maar veel vaker nog hield ik het bij mezelf. Het virus is het afgelopen jaar immers verworden tot een crisis met vele slachtoffers. Groot is het verdriet in gezinnen waar afscheid genomen moest worden en niet minder groot bij ondernemers die noodgedwongen thuis zitten.

Ook in Leusden roept corona emoties op. Boosheid en verdriet laten zich wat dat betreft het makkelijkst verklaren en – met een luisterend oor en een paar treffende woorden – doorgaans goed te sussen en te troosten. Maar in deze tijden van nood slaat het hoofd ook wel eens op hol. Zo worstelen sommige depressionisten met hun hulpvraag: mag ik wel klagen zonder groot verdriet? Met mevrouw Bosmans als depressiecoach en een inspirator als wijlen René Gude gaat het thema bij ons thuis vaak over tafel. Niet in de minste plaats omdat de psychologiestudie van dochterlief zo nu en dan letterlijk veel van haar psyche vraagt. Studeren in coronatijd doet nogal een beroep op zelfredzaamheid, namelijk. Dat werpt in menig studentenhuis de vraag op: hoe somber mag de student zijn zonder studentenleven?

Gude was tien jaar directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte in Leusden en kreeg grote bekendheid als Denker des Vaderlands. Hij was een pleitbezorger van het optimisme. En niet minder: het depressionisme; een niet naïeve, kritische variant van het optimisme. Binnen dat kader zette Gude het humeurmanagement op de kaart. Verkwikkende filosofie!

Mag ik daarom tot besluit alle verdriet over één kam scheren en de nalatenschap van onze ISVW-leermeester inzetten tegen het somberen? Ja, we lijden collectief en dat vraagt om een lijden-leider, ook al is hij dood. Houd moed, stop met de analyses, open de deuren van de ISVW en predik Gude. Wij zullen jubelen. En voor wat het waard is: uw kolomschrijver nodigt u van harte uit voor een beetje omdenken tijdens een Leusder ommetje. Wandelt u mee? U weet mij te vinden.

Marco Bosmans, bosmans@xmsnet.nl.