‘In het vóórjaar gaat de klok vóóruit’

Zomertijd

Zondag zetten we de klok vooruit en begint de zomertijd. Als je op zondagochtend nooit wat te doen hebt, zul je er geen last van hebben. Maar kerkgangers en mensen die lid naar de sprotclub gaan, doen er wijs aan goed op te letten, anders komen ze te laat!

In onze familie gaat daarover een mooi verhaal. Het speelt ergens aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, al had de oorlog er niets mee te maken. Een oom van mij, een jolige man, zette de klokken in huis een uur vooruit op de avond voordat de zomertijd inging. De bijbehorende tante wist niet dat hij dat al had gedaan en zette even later ook de klokken een uur vooruit. De wekker ging de volgende ochtend en oom ging uit bed. Tante bleef thuis met een baby, oom vertrok met de kleuterdochter naar de kerk.

Het verbaasde hem dat het zo rustig was op straat. Er was weinig verkeer, er passeerden geen trams en hij zag geen medechristenen die dezelfde kant op gingen. Eenmaal aangekomen, trof hij tot zijn verbijstering het godshuis hermetisch afgesloten. Wat was er mis gegaan, vroeg hij zich af. Toen keek hij omhoog en zag hij op de torenklok de tijd. Zo kwam hij erachter dat hij een uur te vroeg was.

Na de oorlog werd de zomertijd afgeschaft, maar in de jaren zeventig werd-ie weer ingevoerd vanwege de oliecrisis. Ik vond de zomertijd heerlijk, die lange lichte avonden. En om heel eerlijk te zijn: ik vind het nog steeds heel erg fijn dat het in juni om elf uur ‘s avonds nog steeds licht is buiten.

Wat ik zelf altijd lastig vind, is de vraag of de klok nu voor- of achteruit moet. Toen ik dat thuis vertelde, kwam mijn dochter met een verbluffend eenvoudig ezelsbruggetje. ‘In het vóórjaar gaat de klok vóóruit’, zei ze. ‘Hoe kom je erop?’ riep ik enthousiast. ‘Gewoon, op school geleerd’, was het antwoord.

Het verzetten van de klok schijnt niet goed te zijn voor de mens. De zomertijd is destijds ingesteld als energiebesparende maatregel. Nu we door Poetins toedoen in een energiecrisis zijn beland, zal de zomertijd nog wel even blijven. 

Natuurlijk is het wennen als de klok wordt verzet. Want toen de zomertijd in 1977 weer werd ingevoerd, kwamen er bij ons in de kerk enkele mensen een uur te laat binnen, de preek was al bijna afgelopen. We hadden trouwens een oude mevrouw in de kerk die op Bijbelse gronden niet meedeed aan de zomertijd. Dus kwam deze kleine oude dame met een schelle stem, een half jaar lang steevast te laat op alle mogelijke activiteiten. Boze tongen beweerden dat ze er gewoon geen zin meer in had.

Op de gereformeerde jeugdvereniging maakten we een toneelstuk over de zomertijd. Daarin toonden we aan dat door het vooruitzetten van de klok de worteltjes (wij noemden dat peentjes) op het land een centimeter langer konden groeien en dat koeien aanzienlijk meer melk gaven. Dat leverde boeren flinke winst op. Weten ze dat al bij de BBB?

Peter Sneep, pjsneep@gmail.com