Erik Saaltink: ,,Het grootste misverstand over mensen met autisme is dat ze niet sociaal zijn.''
Erik Saaltink: ,,Het grootste misverstand over mensen met autisme is dat ze niet sociaal zijn.'' Marcel Koch

Saaltink: 'Solliciteren was door de autisme een crime'

10 juni 2019 om 07:58 lokaal

LEUSDEN Vijf jaar geleden werd bij Erik Saaltink de diagnose autisme vastgesteld. Hij was toen 30 jaar en zat na zijn universitaire opleiding enige tijd in de bijstand. Na tussenkomst van ITvitae raakte de Leusdenaar uit zijn impasse.

Marcel Koch

Nu hij sinds kort weer op zichzelf woont, vindt Saaltink (35) dat hij elke week zijn appartement grondig moet schoonmaken. Hij gedijt nu eenmaal het beste in een vast stramien. ,,Als ik daarvan afwijk, voelt het niet goed.'' Ergens halverwege het gesprek merkt hij op na een korte overpeinzing: ,,Ik benijd mensen die makkelijk door het leven gaan. Het zou fijn zijn als ik dat zou kunnen kopiëren.''

Saaltink - hij maakt een zeer tevreden indruk - spreekt ongeremd over zijn autisme. Herkenbaar op de foto gaan vindt hij ook geen enkel probleem. De aan de Technische Universiteit Eindhoven afgestudeerde natuurkundige pleit juist voor meer openheid. ,,Omdat er veel vooroordelen en misverstanden over autisme bestaan.'' Bovendien wijst de Leusdenaar graag op het belang van een maatschappelijk betrokken organisatie als ITvitae, het ICT-expertisecentrum voor mensen met autisme en hoogbegaafden, dat hem in een uitzichtloze en desolate situatie begripvol bij de hand nam. Een hand die hij in zijn zoektocht naar passend werk bij de gemeente zo had gemist. ,,Uiteindelijk heeft het mij heel veel moeite gekost om te zijn waar ik nu ben: middenin de maatschappij met werk waarin mijn talenten volledig tot uiting komen. Als ik niet op ITvitae was gewezen, nota bene door een contact bij de gemeente, had ik nu nog zonder werk gezeten.'

SOLLICITATIEGESPREKKEN Mensen met autisme ondervinden in de regel moeite met het vinden van passend werk. Zo ook Saaltink. Na zijn universitaire opleiding zat hij lange tijd werkloos thuis. Solliciteren was voor hem een crime. ,,Mijn kunnen kwam onvoldoende tot uiting in sollicitatiegesprekken. Ik kan mijn kwaliteiten moeilijk inschatten. Als ik ergens goed in ben, weet ik niet hoe goed. Ik had moeite om mezelf te verkopen."

Renate Voormolen van ITvitae, ook aanwezig bij het gesprek, klinkt het vertrouwd in de oren. ,,Mensen met autisme gaan niet opscheppen over hun talenten. Als ze ergens een beetje goed in zijn, benoemen ze het niet. Vanwege het feit dat ze zich slecht kunnen verkopen, zijn wij ook altijd bij de sollicitatiegesprekken aanwezig.'' Saaltink licht verder toe: ,,Als ik in een advertentie drie van de vijf gestelde functie-eisen beheers, solliciteer ik niet. Daar ben ik heel rechtlijnig in. Pas als ik denk dat ik ze alle vijf beheers - en het liefst alle vijf even goed - doe ik een poging.''

Het is in die periode van tegenspoed dat hij zich laat testen. De diagnose autisme verrast hem niet. ,,Het was eerder een opluchting'', reageert hij. ,,Bovendien het verklaarde een hoop. Ja, ik heb het ook direct mijn vrienden verteld. Ze reageerden evenmin verrast.'' Voormolen: ,,Dat Erik zijn autisme niet verzwijgt is uitzonderlijk. De ervaring leert ons dat veel autisten er liever niet over praten.'' Ze brengt te berde: ,,Bij mensen van autisme gaat het vaak over wat ze niet kunnen, bij ITvitae benadrukken we juist hun pluspunten. Er zijn werkgevers die autisten graag in dienst willen nemen.''

LOMPERIK Het contact met de gemeente bracht hem niet uit zijn impasse. Integendeel. ,,Ik heb mij herhaaldelijk door de gemeente onbegrepen gevoeld. Hoe goed de bedoelingen van hun kant ook waren, de trajectbegeleiders konden mij niet op weg helpen, wisten geen raad met me. Ik kreeg werk aangeboden dat totaal niet bij mij paste. Zo kreeg ik bijvoorbeeld een baantje aangeboden waarbij ik de gehele dag met apparatuur auto's moest gaan tellen op kruispunten. Nee, daar heb ik voor bedankt." Gekscherend: ,,Het is dat je in een positie zit waarin je afhankelijk bent van een uitkeringsinstantie, maar ik had me soms graag als een lomperik willen gedragen.'' Dan serieus: ,,Uit die periode heb ik wel geleerd dat ik eerder aan de bel moet trekken als het niet goed met me gaat. Destijds wilde ik er niet aan toegeven, maar op een gegeven moment wordt het probleem groter en groter.''

Het grootste misverstand over autisme, vertelt Saaltink, is dat mensen met autisme niet sociaal zijn. ,,Dat zij lopende rekenmachines zijn die alleen handig zijn met cijfertjes en waar niet of nauwelijks een gesprek mee te voeren is. Het is een mythe dat een autist het liefst alleen is met zijn of haar computer." Dat gecreëerde beeld vindt hij verwerpelijk. ,,Want het strookt niet met de werkelijkheid. Althans niet voor alle autisten. En bij mij zeker niet. Als ik naar verjaardagen ga, dan zit ik heus niet de hele tijd stil in een hoekje voor me uit te staren. Al moet ik eerlijk zeggen dat ik wel zorgvuldig de entourage op zoek waarin ik mij comfortabel voel.'' Zegt aanvullend hierover: ,,Ik ben niet van de koetjes en de kalfjes. Daar voel ik mij heel ongemakkelijk bij. Het is fijn als een gesprek ergens over gaat. Gezellig even roddelen kan ik dus ook niet. Wat er gezegd wordt, moet op z'n minst kloppen.'' Vervolgt met nog een voorbeeld. ,,Als hier in de straat straks een ambulance voor de deur rijdt, gaan buurtbewoners zich ongetwijfeld afvragen voor wie de ambulance bedoeld is. Daar kunnen mensen heel druk mee in hun hoofd zijn. Ik niet. Ik denk op mijn beurt: je hoort of ziet het wel voor wie de ambulance is.'' En nog even verwijzend naar het sociale aspect: ,,Toen ik voor het eerst op mezelf ging wonen op de universiteitscampus in Eindhoven, keek ik uit naar gezellige feestjes in het weekend met mijn medestudenten. Viel dat even vies tegen, het gros spoedde zich vrijdagmiddag naar huis. Dat vond ik teleurstellend.''

BETAALDE BAAN Saaltink is momenteel al anderhalf jaar gelukkig bij Civity, een klein ICT-bedrijf in Zeist waar hij na zijn opleiding als data scientist terecht is gekomen. Hij spreekt van een fijne werkomgeving met korte lijntjes. ,,Elke verandering in omgeving en contacten is moeilijk voor me. Het liefst wil je weten waaraan je begint, maar dat kan natuurlijk niet. Niettemin is het mij gelukt mijn draai te vinden. Het voordeel is wel dat ze hier weten van mijn autisme. Ik kan hier zijn wie ik ben. Het is mijn eerste betaalde baan, ja. Door eigen toedoen was mij dit niet gelukt, het steuntje in de rug van ITvitae kwam als geroepen. Of mijn werkgever tevreden is, weet ik niet. Als ik het niet goed doe, hoor ik het wel.''

Kijk voor meer informatie op www.itvitae.nl.

Marcel Koch
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie