Bouwwereld nog conservatief: ‘Meer aandacht voor behoeften gebruikers’

LEUSDEN ,,In Leusden is al decennialang veel kennis, kunde en inzet aanwezig om de belangen te behartigen van mensen met een beperking of handicap.”

Het zijn woorden van bouwkundige Job Haug, die door de koepel van gehandicaptenplatforms in de provincie Utrecht in 1990 werd aangesteld als bouwkundig adviseur toegankelijkheid: ,,Barend van Winterswijk was een zeer kundig architect, in een rolstoel, die zich bovendien goed liet zien. Ik denk aan Nel van den Berg, die het hard kon spelen als het moest, en aan Geert Kinds, die veel kennis inbracht op het gebied van zicht en verlichting. De laatsten zijn beiden voorzitter van DUWgroep Leusden geweest.” Met veel vrijwilligersorganisaties, waaronder DUWgroep Leusden, strijdt Haug sindsdien energiek voor de bevordering van de toegankelijkheid van: medische voorzieningen, publieke gebouwen, zwembaden, werkplekken, woningen, winkels, wandelpaden en dergelijke in onze provincie.

CONSERVATIEF Haug: ,,Alle wetgeving die met toegankelijkheid te maken heeft, is vaag. Tel daarbij op dat de hele bouwwereld (van opdrachtgevers en architecten tot uitvoerders) erg conservatief is en de angst voor kostenoverschrijding groot, en je begrijpt dat er vaak dingen misgaan of over het hoofd worden gezien.” Achteraf moeten dan zaken aangepast worden: goedkoop blijkt vaak duurkoop. Moeten er bijvoorbeeld kleinere wasbakken in de toiletten aangebracht worden om de draaicirkel van rolstoelen mogelijk te maken, zijn er wel automatische deuren gemaakt maar zorgen de trappen en niveauverschillen vóór die deuren voor obstakels en gevaarlijke situaties, of moeten drempels weggehaald worden?

GEBRUIKERS Haug heeft een advies: ,,Verdiep je eerst altijd in de ervaringen en behoeften van de toekomstige gebruikers: lange mensen, kleine mensen, mensen met obesitas, doven en slechthorenden, blinden en slechtzienden, rolstoelers, rollatorgebruikers, enzovoort. Een goede architect heeft oog voor de toegankelijkheid en veiligheid voor de gebruikers en gaat vervolgens kijken hoe dit alles op esthetische wijze vormgegeven kan worden. In die volgorde!” Ook moet na de bouw van een object geleerd worden van fouten: ,,Hoe moeten we het de volgende keer beter doen?” Pas dan werk je echt aan een inclusieve samenleving.

SCHOUWEN Met zijn kenniscentrum BAT (Bouw Advies Toegankelijkheid) en de website www.batutrecht.nl stelt Haug alle in de loop der jaren opgebouwde expertise gratis beschikbaar aan platforms voor gehandicapten, gemeenten en andere geïnteresseerden. Ook werkt hij op initiatief van platforms als DUWgroep Leusden mee aan de uitvoering van schouwen; een prima instrument om iets in gang te zetten of bespreekbaar te maken. Daarbij kan ook samenwerking gezocht worden met gemeenten. Met een schouw kun je bijvoorbeeld een onderzoek uitvoeren naar de toegankelijkheid van medische praktijken en deze onderling met elkaar vergelijken. Waar gaat het goed, waar moet het echt beter en op welke wijze kan dat?