'Iedereen de zorg en welzijn die nodig is'

LEUSDEN In de rubriek Raadgever komt elke week een lid van de gemeenteraad aan het woord over een item dat hij of zij zelf heeft gekozen. Deze week Marcel Sturkenboom over het sociaal domein.

,,Zoals alle gemeenten kampt ook Leusden met een tekort op het sociaal domein. Vanaf de start van het overnemen van taken door gemeenten van rijksoverheid en provincie (jeugdzorg) was dit al een grote uitdaging. Er werd ook 25 procent gekort op het totale budget. Een schier onmogelijke opdracht voor iedere gemeente. Vooral ook omdat plots het lokale ambtelijk apparaat met voor hem nieuwe materie aan de slag mocht. Aanbieders van zorg en welzijn met alle 355 gemeente apart (2019) moesten gaan onderhandelen."

,,Inmiddels weten we meer. Het Nederlands Jeugd Instituut deed onderzoek naar mogelijke specifieke oorzaken in Leusden. Als gemeente scoren we relatief hoog op kosten jeugdzorg. De cijfers wijzen uit dat met name Lariks en huisartsen meer doorverwijzen. Maar omdat zij geen budget verantwoordelijkheid dragen is er geen financiële prikkel. Oorzaak lijkt ook dat ouders het beste voor hun kinderen willen en meer dan eisend worden. Bovendien blijken prognoses te laag ingeschat en declaraties worden zelfs jaren na dato nog vergoed. Er is onvoldoende sturing op basis van data en afstemming tussen zorg en welzijn aanbieders. Eveneens wordt onvoldoende ingezet op preventie en positieve gezondheid. Al met al zitten we in Leusden met een tekort van in ieder geval 1,5 miljoen euro tot en met 2022. Het meest ernstige is dat dit tekort door het ongewisse van weinig harde data en sturing nog kan oplopen."

,,Het college heeft drie scenario's met de raad besproken. 1) We kunnen kostenbesparende maatregelen in het Sociaal Domein uitvoeren die leiden tot een structurele verlaging van het uitgaven niveau Sociaal Domein (405.700 euro). 2) We kunnen bezuinigen op andere taakverdeling binnen de begroting zoals subsidies en groenonderhoud (496.000 euro). 3) We kunnen de onroerend-zakenbelasting (OZB) verhogen waarbij we een solidaire bijdrage vragen van inwoners en/of bedrijven (598.300 euro).

Gelukkig is het Kabinet wakker geworden en is 350 miljoen (2019) en 190 miljoen euro (2020 en 2021) aan alle gemeenten gezamenlijk toegezegd om de ergste nood te dekken. De vraag is op welke wijze Leusden hier van kan profiteren."

GRIOENLINKS/PVDA ,,Als fractie gaan we uit van een extra bijdrage van het Rijk maar wij zijn van mening dat een evenwichtige inzet van alle drie maatregelen noodzakelijk is. Ons standpunt is dat het sociaal domein efficiënter en waar mogelijk dekkend gaat functioneren. De maatregelen op andere taakgebieden beïnvloeden, zoals nu voorgesteld ook alle gesubsidieerde organisaties. Onze fractie zal er alles aan doen om dit voorkomen. De OZB voorstellen raken ons allemaal. Wij vinden niet dat de OZB de sluitpost moet zijn maar nadrukkelijk een 'fair share' in alle drie maatregelen. Als de andere partijen en het College ons standpunt volgen, dan kan het sociaal domein zo georganiseerd worden dat iedere Leusdenaar de zorg en welzijn blijft krijgen die zij of hij nodig heeft."

Fractievoorzitter GroenLinks-PvdA marcel.sturkenboom@gmail.com.