Jan Bransen bepleit een radicale hervormingl van het onderwijs
Jan Bransen bepleit een radicale hervormingl van het onderwijs Frits Raaijmaakers

Een pleidooi voor ander onderwijs

25 september 2019 om 15:10 Activiteiten Deel je nieuws

Het onderwijs kan zoveel beter, betoogde prof. dr. Jan Bransen in het Zincafé van 23 september 2019. Hij gebruikte een aansprekend voorbeeld. Onderwijs kun je opvatten als het maken van een schilderij. Leerling en leraar doen hun best en op een bepaald moment besluiten ze dat het af is. Fout, zei Bransen, onderwijs lijkt veel meer op een dans. Die dans kan het hele leven duren, krijgt steeds nieuwe vormen en ontwikkelingen, is nooit af.

Leren is een vorm van leven, ook voor de leraar, die steeds bijleert door de reactie van de leerling. In het onderwijs moet je ‘kennen’, van de leerstof, niet scheiden van ‘kunnen’, het toepassen. Die beide moeten steeds verweven blijven. Daarom is de scheiding van theoretische en praktisch onderwijs zo slecht. De houding van veel ouders, die meestal vanwege de status negatief staan tegenover praktisch onderwijs, is daarbij een forse hinderpaal. Ouders willen zo hoog mogelijk theoretisch onderwijs voor hun kind. Alsof je die theorie niet alsnog kunt aanvullen na praktische ervaring.

Onderwijzen is op te vatten als het overgooien van een bal. Dat is zinloos als de leerling niet in de vang-houding staat. En hoe vaak komen we die situatie niet op de klassieke school tegen: leerlingen die verveeld in en bank hangen bij een leraar die een les afdraait? Bij het basisonderwijs gaat het vaak nog wel goed. Maar vooral het voortgezet onderwijs kun je feitelijk wel failliet noemen.

Desgevraagd noemde Jan Bransen (hoogleraar Filosofie van de gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen) Agora in Roermond als voorbeeld van een betere benadering. Leerlingen van verschillende leeftijden werken in een groep van 12 aan zelfbedachte projecten. De les begint iedere dag met een gesprek over de doelen van die dag. Leerlingen, leraren (en ouders) zijn voortdurend betrokken bij het project dat uitgaat van de interesses van de leerling.

We moeten ons bestaan niet in tweeën knippen, pleitte Bransen. Niet eerst jarenlang theorie en dan kijken wat je er mee gaat doen. Hij ziet afgestudeerden die hulpeloos met hun verse diploma om zich heen kijken: wat ga ik hiermee doen? Dat krijg je niet als je continu je interesses mag volgen. Vóór ons hele schoolsysteem daarop is afgesteld zijn we helaas een stuk verder in de tijd, zo verzuchtte een aanwezige.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie