In dikke drommen verplaatsen de rupsen zich door de bomen.
In dikke drommen verplaatsen de rupsen zich door de bomen. Arnoud J Spaaij

Overlast processierups blijft: 'Bestrijding kwestie van lange adem'

14 juni 2020 om 07:11 Natuur en milieu

ACHTERVELD De bestrijding van de eikenprocessierups lijkt geen sinecure. Hoewel in de gemeente Leusden het voorjaar de plaagrups actief is bestreden, zijn er op talloze plekken toch weer nesten opgedoken. Inmiddels melden veel mensen al de eerste overlast.

Arnoud J Spaaij

De eikenprocessierups lijkt dit jaar op veel plekken in Leusden nog niet in aantal af te nemen. Diverse biologen en vooral ook specialisten uit de praktijk zijn van mening dat bestrijden van de rups een kwestie van lange adem is. De overlast is sinds vorige eeuw in heel Nederland enorm toegenomen en het zou een utopie zijn dat na één seizoen bestrijden die overlast weg is.

PLAGEN De huidige toegenomen verspreiding van de eikenprocessievlinder wordt vaak toegeschreven aan klimaatsverandering. Maar veel biologen wijzen ook op het beleid dat sinds de jaren zeventig is doorgevoerd, om de eik als landschapsboom, in plaats van bijvoorbeeld populieren, langs Nederlandse wegen te gebruiken. De vlindersoort veroorzaakte in de geschiedenis al vaker plagen in grote delen van Nederland, maar verdween dan vanzelf in de jaren daarop.

De overlast is vooral in het buitengebied waar mens en dier, die in aanraking komen met de brandharen van de rups, jeukende bultjes kunnen krijgen. Ernstige gevolgen zijn er als rechtstreeks contact wordt gemaakt met de nesten van de rupsen. Sowieso neemt de overlast de komende tijd nog toe, omdat de rups meerdere stadia kent en bij iedere verpopping de oude haren loslaat.

Gemeente Leusden heeft een Bomenplan 2012-2021, waarin aanpak van bomenziekten en ook plagen zijn genoemd. In Leusden zijn ongeveer zevenduizend eiken waar de eikenprocessierups zich kan nestelen. Op diverse plekken is een nieuwe bestrijdingsvorm ingezet, waarbij aaltjes in de bomen langs wegen en parken werden geblazen dit voorjaar. De aaltjes zijn kleine wormpjes die eikenprocessierupsen eten. Daarnaast gebruikt de gemeente Xentari, een bacteriepreparaat op basis van Bacillus thuringiensis subspecies aizawai. Het middel tast alle bladetende rupsen van vlinders en motten op diverse gewassen aan. Het middel is daarom niet onbetwist (premiumlink).

NESTKASTEN Alternatieve vormen van bestrijding zouden op termijn positief kunnen uitpakken. Met name het plaatsen van nestkasten voor mezen is populair. Natuurlijke vijanden van de rups zijn parasieten, vogels, insecten en, als de rups het vlinderstadium heeft bereikt, ook vleermuizen.

Het omwikkelen van bomen met plastic folie of gebruik van plakstrips tegen eikenprocessierupsen is volgens biologen zinloos en schadelijk. Rupsen lopen zonder moeite over het plastic heen. Plakstrips of vogellijm zijn zelfs verboden.

Wegzuigen en branden wordt door de tijdrovende inzet alleen toegepast als de overlast erg groot is. Zoals langs voet- en fietspaden, op pleinen en bij scholen.

De piek van overlast moet nog gaan komen. Voorlopig is afstand houden tot nesten en plekken waar veel rupsen zitten laten schoonmaken door specialisten de enige remedie.

Arnoud Spaaij
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie