De Canadese Veldtocht: boek over de bevrijding in Achterveld

ACHTERVELD In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog werd Achterveld even het toneel van overleg tussen de bevrijders van Nederland en de Duitse bezetter. Het Akkoord van Achterveld kennen veel mensen, maar wat eraan vooraf ging in het dorp, daar is pas sinds het boek ‘De Canadese Veldtocht’ meer over bekend.

Arnoud J Spaaij

De viering van 75 jaar vrijheid is vorig jaar op veel plaatsen niet doorgegaan. Terwijl het moment vanzelfsprekend aanleiding was om de gebeurtenissen van driekwart eeuw geleden extra te herdenken en ook vast te leggen. Het boek ‘De Canadese Veldtocht’ kwam dan ook al in 2020 uit.

Nederland werd bevrijd door een alliantie van landen over de hele wereld. De verschillende landen zetten hun legeronderdelen in onder een centraal commando. Zo werd in Nederland het zuiden vooral door Amerikanen bevrijd, het noorden door legereenheden van Polen en werd Midden-Nederland heroverd op de Duitsers door Canadezen en Engelsen.

NIEMANDSLAND Achterveld werd bevrijd door het Princes Patricia’s Canadian Light Infantery en Seaforth Higlanders of Canada. Die arriveerden op 18 april in de omgeving en kregen het met de Duitsers aan de stok. Hoewel de Canadezen hun kwartier maken in Barneveld, schuiven ze enkele posten naar voren richting de oude Waterlinie die de Duitsers gebruiken als laatste verdediging van het westen van Nederland. Zo ligt Achterveld in een soort niemandsland dat echter ‘gezuiverd is van Duitsers’ zoals de bevrijders dat uitdrukken. Maar daarmee zijn de oorlogsactiviteiten in en rondom Achterveld niet over en ervaren de bewoners de laatste weken van april nog angstige momenten.

ITALIË In het boek De Canadese Veldtocht, geschreven door Wim van Nimwegen, komen de acties van de Patricia’s en de Seaforth’s uitgebreid aan bod. Vanaf de eerste concentraties en verplaatsingen in Engeland tot de landing in Italië waar met de bevrijding van Italië de oorlog voor de Patricia’s en de Seaforth’s werkelijk begint. Later worden de divisies ingezet om vanuit België via Brabant en Gelderland naar het westen van Nederland de Duitse bezetter te verdrijven.

SLACHTOFFERS Terwijl de opmars van de geallieerden in april 1945, in afwachting van onderhandelingen tussen de partijen, wordt gepauzeerd, is er in Achterveld een kleine commandopost en een veldhospitaal door de Canadezen ingericht. Het zorgt voor regelmatige bewegingen van militairen, maar ook voor nachtelijke gevechten tussen patrouilles. Dieptepunten zijn ook de beschietingen van Duitsers vanuit westelijke richting waarbij burgerslachtoffers vallen.

AKKOORD VAN ACHTERVELD De Canadezen in Barneveld moeten de conferentie voorbereiden die zal leiden tot het Akkoord van Achterveld om West-Nederland van voedsel te voorzien.
Het boek De Canadese Veldtocht is te koop bij Spar Achterveld.