Minister De Jonge: ‘Leusden moet inkomenstoets bij uitvoering Wmo terugdraaien’

LEUSDEN De gemeente Leusden is stevig op de vingers getikt door demissionair Minister Hugo de Jonge over de aangepaste procedures rond de uitvoering van de Wmo. De Minister sommeert de gemeente een collegebesluit daarover voor 15 oktober terug te draaien. 

door Daan Bleuel

Dat meldt het vakblad Binnenlands Bestuur (BB). Volgens BB is Leusden niet de enige gemeente die de landelijke regelgeving naar de mening van Den Haag teveel naar eigen hand zet. Ook Krimpen aan de IJssel kreeg een vergelijkbare schrobbering. 

INKOMENSTOETS Het heikele punt is dat Leusden vanaf april een inkomenstoets koppelde aan de aanvragen voor huishoudelijke hulp. De Jonge vindt dat Leusden daarmee aan ‘inkomenspolitiek’ doet en noemt dat voorbehouden aan de Rijksoverheid. 

Eén en ander werd onlangs duidelijk in een brief die De Jonge (CDA Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) schreef aan de Tweede Kamer, naar aanleiding van vragen van VVD-kamerlid Ockje Tellegen. De Jonge schrijft daarin onder meer dat de aanpassingen die Leusden (en Krimpen aan de IJssel) deden ‘evident niet passen binnen de kaders en uitgangspunten van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)’. 

WIJZIGINGEN IN WMO Het besluit van de gemeente was een rechtstreeks gevolg van wijzigingen die het Rijk in de Wmo aanbracht. Er werd een vast abonnementstarief van 19,= euro per maand ingevoerd. Voor die tijd betaalden mensen -met een zorgindicatie- een tarief dat inkomensafhankelijk was. De Tweede Kamer besloot tot de maatregel om stapeling van zorgkosten bij de middeninkomens tegen te gaan. 

De verantwoordelijke wethouder -de onlangs vertrokken wethouder Erik van Beurden- zag met lede ogen dat de Haagse maatregel een funeste invloed had op de kosten. Daar stond vanuit Den Haag onvoldoende compensatie tegenover.  Zo zou Leusden na de invoering van het vaste abonnementstarief (voor iedereen, óók de mensen die de hulp op basis van hun inkomen makkelijk zelf zouden kunnen betalen) 700.000,= euro méér kwijt zijn geweest dan voor die tijd. Het aantal Wmo-cliënten steeg in diezelfde periode met 25%.

‘GESPREK’ In een poging die uit de hand lopende kosten te beheersen, besloot Leusden tot de invoering van een ‘gesprek’ met aanvragers. Zo’n gesprek zou moeten uitwijzen of mensen draagkrachtig genoeg zijn om de huishoudelijke hulp zelf te organiseren. 

Het lijkt erop dat wethouder Van Beurden met het Leusdense beleid bewust de grenzen van de regelgeving opzocht. ,,Het gaat om een te lichtzinnig genomen besluit’’, zei hij over het besluit dat de Tweede Kamer nam in een interview met deze krant. ,,Onlangs werd bekend dat de regeling landelijk veel meer kost dan ervoor beschikbaar is’’, lichtte hij zijn standpunt verder toe. 

FINANCIËLE MIDDELEN Van Beurden plaatste zijn opstelling ook in een breder financieel kader, waarin de Rijksoverheid eerder taken naar de lagere overheden delegeerde zonder er voldoende financiële middelen tegenover te stellen. 

De wethouder was er -aan de vooravond van de invoering van het nu omstreden raadsbesluit- ook van overtuigd dat de manier waarop Leusden opereerde wel degelijk paste in de uitgangspunten van de Wmo. ,,De gemeente biedt ondersteuning op het moment dat mensen het zelf niet meer kunnen.’’ In de ogen van de wethouder zou dat verder kunnen gaan dan alleen de toets of iemand door fysieke omstandigheden hulp nodig heeft. Minister De Jonge is van mening dat gemeenten zich juist dienen te beperken tot de vraag of een hulpaanvraag op fysieke gronden gerechtigd is. 

De gemeente heeft nog niet gereageerd op vragen van deze krant.