Behaaglijk

De sprankelende boom, het gourmetstel en mijn gebreide rendiertrui; ze zijn onlosmakelijk verbonden met kerst. Ook muziek hoort er voor mij bij, van de strijkers van Nat King Cole - Chestnuts roasting on an open fire - tot de celesta in de Notenkraker van Tsjaikovski. Om nog maar te zwijgen over het kerkorgel.

In het sterlicht van het daadwerkelijke feest zijn dit uiteraard bijzaken. Hoofdzaak is de geboorte van Christus, want dát geschiedde in die dagen. Toch: in mijn oren mag dat orgelspel in deze periode niet ontbreken, al is het maar om de blijde boodschap kracht bij te zetten.

Dan lijkt het een geschenk uit de hemel, wanneer ik, onderweg naar De Biezenkamp, orgelklanken opvang uit een openstaande deur van de Marcuskerk. Ze nodigen me uit. Althans, zo interpreteer ik dat onbescheiden. En voordat iemand het doorheeft, is de nieuwsgierige krantenschrijver naar binnen geslopen om achterin de kerk het gespeelde kerstrepertoire tot mij te nemen.

Organist Peter Sneep, verzonken in zijn spel, heeft er amper weet van. Ik kijk hem op de rug. Vreemd eigenlijk, dat de dienstbegeleider de gemeente de rug toekeert. Aan de andere kant geeft het Marcus-podium hem ook een soort ereplaats. Sterker, er zijn organisten die op handen worden gedragen als (hemelse) sterren. Sneep lijkt me daarvoor te bescheiden, teveel een met zijn kerkelijk publiek.

Drie jaar dient de ‘orgelman’ inmiddels de Protestantse Gemeente in Leusden, waarbij hij afwisselend speelt in de Dorpskerk en de Marcuskerk. Dat moet op Marcus’ orgel een beetje afzien zijn, want dit huisorgel, in 1959 gebouwd door Willem van Leeuwen, heeft zijn beste tijd gehad. Valse lucht is wat mijn lekenoren horen, maar je zou het ook overspannen kunnen noemen. Het lijkt Sneep niet te deren, want vol passie schuiven zijn billen over de kruk en de handen over de toetsen. Registers open? Nee, iets te schel.

Het moet een machtig decembergevoel teweeg brengen, dit instrument beteugelen. Is het alsof je achter het stuur van een grote rode, verlichte vrachtwagen zit, met 56,7 miljoen euro als lading? Nee, vast nog magischer. Luister maar eens naar het Toccata & Fuga van Bach. Dat is orgelspel op zijn best!

Mijn muzikale ervaring bleef beperkt tot wat paukenslagen in mijn jonge jaren bij de Lisiduna-fanfare, want daarna lonkte de pick-up. Vooruit, zo’n draaiorgel was misschien nog voor mij weggelegd, maar het ambt van kerkorganist is voor mij te hoog gegrepen. Hemelhoog. Wat fijn is het dan als een ware organist je een onverwacht welbehagen kan bezorgen en dat twee columnisten elkaar ineens treffen onder het kruis. Ook al brengt de lockdown een stillere nacht dan gehoopt, alle registers mogen open. Dus vouwen we handen en dromen we de samenzang in Vrede op aarde, Vrede op aarde.
Fijne kerst, orgelman en buurcolumnist Peter.

Marco Bosmans,
bosmans@xmsnet.nl.