Einde aan 50 jaar volkstuinen in Achterveld

ACHTERVELD Het was een begrip in Achterveld. En ook daarbuiten. De tuintjes bij Johan van Dijk aan de Emelaarseweg waren tientallen jaren een vertrouwde plek om groente te verbouwen, bloemen te kweken of gewoon lekker heel het weekeinde in de aarde te wroeten.

Arnoud J Spaaij

Veel Achtervelders zag je regelmatig op de fiets heen en weer pendelen. Met een krop sla op de bagagedrager. Of met de auto met een karretje mest.

Het tuinencomplex aan de Emelaarseweg dateert al uit de jaren zeventig. Johan van Dijk begon er met de verhuur van volkstuinen op zijn grond. In begin lag het accent voornamelijk op het verbouwen van groenten. Vaak nodig om de gezinnen van de huurders op betaalbare wijze van verse groente te kunnen voorzien. Voorzieningen zoals stromend water of riolering op iedere individuele tuin waren niet aanwezig.

ALS GOD IN FRANKRIJK Begrippen als uitstraling, recreatie of toegevoegde waarde voor de omgeving waren in die jaren al helemaal niet aan de orde. Van Dijk had er niet veel mee en ook zijn huurders waren doorgaans ongedwongen tuiniers. Een enkeling maakte zelfs een soort buitenverblijf van het stukje grond dat van een tuintje van lieverlee werd veranderd in een klein paradijsje waar je als God in Frankrijk kon verblijven.

GEEN REGELS Na het overlijden van Johan van Dijk in 2004 werd de situatie voor de huurders een stuk ingewikkelder. De erfgenamen, de familie Van Dijk, zochten een oplossing maar dat bleek nog lastig. Inmiddels is het huisje en en de grond te koop en daarmee is er voor de tuinders een einde gekomen aan het gebruik van de tuintjes.

Over blijft de herinnering aan de oude traditionele volkstuinen. Voor een aantal van de huidige tuinders een hard gelag. Ze waren er vanaf nagenoeg het begin bij. Zij zijn de levende geschiedenis en de directe verbinding met de stichter van dit complex. Ze dronken koffie met Van Dijk als ze de huur kwamen voldoen, of gewoon voor de gezelligheid. Ze herinneren zich zijn wijze woorden 'De tuinders die regels nodig hebben die houden zich er niet aan en degene die zich eraan houdt heeft geen regels nodig.'

BIDBOOK Nog even hebben de huurders en de familie Van Dijk geprobeerd of het mogelijk was het volkstuinencomplex voort te laten bestaan. Maar dan wel in een nieuwe moderne vorm. Met een bidbook kwamen de overgebleven tuinders met een nieuw plan voor het gebruik van de tuinen. Maar het leidde niet tot een overeenkomst met de familie en tot grote spijt van heel wat gebruikers stopte het verhaal daarmee. Bijna vijfentwintig tuinders maakten nog gebruik van de grond aan de Emelaarseweg.

BOERDERIJ OUD ERF Gelukkig kon een deel inmiddels een plek elders vinden. Aan de andere kant van het dorp, bij boerderij Oud Erf, zijn de tuinders nu neergestreken. Daar, vlak langs de Barneveldse beek, wordt al hard gewerkt aan de nieuwe oogst. Met weemoed terugdenkend aan de goede oude tijd aan de Emelaarseweg.