'Mijn reis door UK is niet voor niets geweest'

LONDEN John Spijkerman rijdt weer gewoon rechts. De Leusdenaar keerde vorige week terug van een reis van ruim zes maanden door het Verenigd Koninkrijk. Zijn epiloog.

Demonstreren is niet per se mijn favoriete bezigheid, maar toch is het op zaterdag 20 oktober al de derde keer in twee jaar tijd dat ik als reporter meeloop in een demonstratie. De eerste keer was in november 2016 in St. Louis, na de verkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten. De tweede keer was in augustus 2018 tijdens een demonstratie voor Schotse onafhankelijkheid in Dundee en nu dus in Londen waar ik meeloop in de 'March for a People's Vote'.

Vertrekpunt van de ongeveer 2,5 kilometer lange mars door het centrum van London is Park Lane. Eindpunt is Parliament Square, tegenover de Houses of Parliament. De deelnemers aan deze mars vinden dat het Britse volk zich moet kunnen uitspreken over het Brexit-onderhandelingsresultaat. Met als uiterste consequentie dat die 'deal' wordt afgewezen en dat het Verenigd Koninkrijk (VK) gewoon in de Europese Unie (EU) blijft. Politiek gezien is er binnen het Lagerhuis voor zo'n oplossing geen meerderheid te vinden. De grote partijen in het parlement, de Tories en Labour, houden zich aan de uitslag van het referendum uit 2016, waarbij 52 procent aangaf uit de EU te willen. Maar ook binnen de grote partijen zijn er mensen die bij de EU willen blijven en die meelopen in deze demonstratie.

EU-VLAGGEN De EU is mateloos populair tijdens de demonstratie. Ik zie een zee van blauwe EU-vlaggen met gele sterren. Bijzonder zijn ook de teksten op de meegedragen spandoeken en demonstratieborden zoals 'EU + Me = We', 'I love EU', 'Never gonna give EU up', All I want for Christmas is EU'. De opkomst is enorm. Aan het eind van de demonstratie wordt gemeld dat er zo'n 700.000 mensen hebben meegelopen. Via grote videoschermen worden de mensen toegesproken door een leger aan bekendheden en politici die pleiten voor een 'People's Vote'.

De stemming in Londen verschilt met die elders in het land. Londen is 'EU-minded' en het overgrote deel van de bevolking wil dat het VK lid blijft van de EU. Londen is bij uitstek een internationale stad, waar veel jongeren wonen en waar de bevolking relatief hoog opgeleid is. Maar buiten de M25, de snelweg die als een cirkel rond Londen ligt, is de stemming nationalistischer en hebben ze het over de 'London bubble'. Buiten Londen vinden de meeste Engelsen dat het Verenigd Koninkrijk de EU moet verlaten.

De demonstratie maakt me nog eens duidelijk hoe groot de tegenstellingen zijn binnen het Verenigd Koninkrijk en hoe moeilijk het zal zijn in de toekomst dit koninkrijk ook echt verenigd te houden. Dat het parlemenstsgebouw in de steigers staat en een opknapbeurt krijgt, lijkt symbolisch voor de staat van de Britse democratie.

VERRASSEN De demonstratie is voorlopig de laatste grote happening over Brexit die ik bijwoon. Na een verblijf van bijna zeven maanden keer ik terug naar Nederland. Mijn vriendin speelt mee in een toneelstuk van de Leusdense toneelvereniging Op Tilt en ik wil haar verrassen. Na bijna zeven maanden is het heerlijk om haar weer te zien.

Ik ga nadenken of ik een vervolg wil geven aan mijn Brexitreis. Voorlopig heb ik nog voldoende verhalen die ik verder kan uitwerken, foto's en filmmateriaal die ik moet rubriceren en bewerken. Vanuit Leusden volg ik de verdere ontknoping van het Brexit-drama. Op 1 mei 2018 schudde ik in Derry/Londonderry de hand van Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar namens de EU. Ik ben slechts een handdruk verwijderd van de meeste hoofdrolspelers in het Brexit-drama. Mijn reis is niet voor niets geweest.

Meer informatie op www.talkingaboutbrexit.com.