Nieuw kerstgevoel

Ik moest het maar eerlijk opschrijven, vond collega-columnist Marco Bosmans: ik had een hekel aan kerst. Maar tegenwoordig vind ik het wel leuk.

Het is een oud trauma. In de jaren zestig ging ik als kind altijd naar het ‘kinderkerstfeest’ in onze kerk in Rotterdam. De kinderen in de kerk werden op het podium neergezet en moesten om de beurt naar voren komen om een toepasselijke Bijbeltekst op te zeggen of een gedicht voor te dragen. Daar tussendoor zongen we kerstliederen. In de weken voorafgaand werd daar een paar keer voor geoefend en thuis moest je de tekst uit je hoofd leren. Uit m’n hoofd leren kon ik best, maar dat voordragen terwijl iedereen in de kerk naar je kijkt, dat vond ik vreselijk! Op een keer was ik zo zenuwachtig dat ik niet meer wist wat ik moest opzeggen. Ik schaamde me kapot en ik was bang dat mijn ouders er heel erg boos over zouden zijn. De hekel aan het kerstfeest was geboren.

Nu, een kleine vijftig jaar later, is er veel veranderd. Ik ga nog steeds naar de kerk, meestal twee keer op zondag en vaak door de week ook nog wel keer. Vanaf mijn zeventiende ben ik kerkorganist. Als orgelspeler kun je uiteraard niet om de kerkdiensten met kerst heen. Maar lange tijd heb ik geweigerd om te spelen bij kerstconcerten en andere uitvoeringen in de kersttijd.

Bijna drie jaar geleden werd ik organist van de Protestantse gemeente Leusden en zodoende speel ik regelmatig diensten in de Dorpskerk en de Marcuskerk. Kort na de zomervakantie van 2019 vroeg  gemeentelid Arie me of ik wilde orgelspelen bij het kerstconcert in de Dorpskerk van Leusden van mannenkoor Laudate, waarvan hij lid was. Ik wimpelde hem uiteraard af, maar hij hield vol en tenslotte ging ik overstag.

Met gemengde gevoelens ging ik die concertavond naar de Dorpskerk. De kerk zat afgeladen vol. Niet alleen de mannen zongen dapper mee, maar ook de aanwezigen. Het was geweldig om daar te spelen. Het dak ging eraf. Dus na afloop waren Arie en ik het er gauw over eens: volgend jaar zou ik weer spelen bij het kerstconcert van het mannenkoor.

Maar het is er niet van gekomen. Het jaar erna zaten we in lockdown en werd het kerstconcert afgelast. Dit jaar is het koor opgeheven. Veel zangers hadden hun lidmaatschap opgezegd en de dirigente was ermee gestopt. Maar mijn kersttrauma is voorbij. Dankjewel, leuk mannenkoor!

Anderhalve week geleden mailde Marco Bosmans om samen over kerst te praten daar een column over te schrijven. We spraken af in de Marcuskerk en het duurde maar kort of het ijs tussen ons was gebroken. Marco vroeg en ik vertelde honderd uit over het orgel. 

Natuurlijk is het een heerlijk gevoel om een orgel te beteugelen. Maar voor mij is het orgel geen doel, maar een middel. Want het gaat in de kerk om samen zingen. Dat geeft de saamhorigheid die we deze kerst goed kunnen gebruiken.

Peter Sneep.