Veel belangstelling dodenherdenking

6 mei 2008 om 00:00 Nieuws

De laatste tijd wordt er veel gesproken over de manier waarop Nederlanders met de Tweede Wereldoorlog omgaan. Soms wordt er beweerd dat mensen de oorlog een beetje moe beginnen te worden. Ook zouden ze niet langer geinteresseerd zijn in een zwart-wit benadering van de gebeurtenissen. Aan de andere kant liet het Nederlands Instituut voor Oorlogs Documentatie onlangs weten dat Nederlanders eigenlijk te genuanceerd over de oorlog denken en dat er weer behoefte is aan helden en heldenmoed.

LEUSDEN - Enkele duizenden mensen hebben zondagavond de dodenherdenking bij Kamp Amersfoort en begraafplaats Rusthof bijgewoond. Er werden kransen gelegd door de burgemeesters van Leusden en Amersfoort bij de Stenen Man en op Rusthof.

door Gerhard te Winkel

Bij Kamp Amersfoort komen mensen die van zwart-wit denken houden aan hun trekken. De kampbewakers en dan met name Kötalla en Berg, voerden een zwaar schrikbewind. Loes van Overeem van het Rode Kruis probeerde de gevangenen op alle manieren te helpen. Haar inzet zorgde er voor dat er geen massale executies plaatsvonden voor de ontruiming van het kamp. Ze was een held. Het was dan ook bijzonder dat de stoet voor het eerst vertrok vanaf de Loes van Overeemlaan, de vroegere Appelweg.

De mensen mogen dan een beetje ‘oorlogsmoe’ zijn. De opkomst bij de herdenking was groot. Opvallend was de grote diversiteit mensen die meeliepen in de stoet. Uiteraard waren er de hoogwaardigheidsbekleders van de provincie en de gemeenten Leusden en Amersfoort. Verder mensen van Kamp Amersfoort, militairen, vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap en predikanten. Ook waren er toch weer opvallend veel jongeren, maar ook mensen met piercings en tattoo’s.

,,Het is weer druk’’, verklaarde Cees Biezeveld, die voor de laatste keer de tocht als directeur van Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort meemaakte. ,,Het is goed dat het druk is. De gebeurtenissen op deze en andere plekken mogen niet vergeten worden.’’

In de tocht liepen mensen te filosoferen over de veranderde kijk op de oorlog. ,,Ik ben vlak voor de oorlog geboren. Ik heb nog wel beelden op mijn netvlies staan, maar die zijn niet zo ingrijpend. Mijn broer was zestien jaar ouder. Hij en mijn vader hebben erge dingen meegemaakt. Ze waren fel tegen de Duitsers en hebben dat ook op mij overgebracht. Ach, dat is er wel een beetje afgesleten. Ik beleef de oorlog nu wel heel anders. Ik weet niet of die vernieuwde kijk nu zo’n slechte zaak is.’’

Een mevrouw vertelde dat haar man die vier jaar ouder is en de oorlog veel bewuster heeft meegemaakt, nog veel heftiger op bepaalde teksten en uniformen reageert. ,,Voor mij is de oorlog veel minder ingrijpend geweest.’’ Uit een recent onderzoek bleek dat Nederlanders de laatste jaren positiever over Duitsers zijn gaan denken. Dat was opvallend, want het beeld van de Duitsers was eerder niet zo positief. ,,Heb ik geen last meer van’’, vertelde de man. ,,Behalve als Bayern München wint en ze op een typisch Duitse manier juichen.’’ Op Rusthof werd twee minuten stilte gehouden. Daarna werden er kransen gelegd en ging iedereen zijn eigen weg, verzonken in eigen gedachten.